Welke reisvaccinaties heb je nodig voor een rondreis door Zuid-Afrika? Welke zijn verplicht en welke worden aanbevolen? In dit artikel geven we je algemene informatie over de reisvaccinaties voor Zuid-Afrika. Via de GGD, je huisarts of een vaccinatiecentrum kun je een persoonlijk advies krijgen specifiek voor jouw gezondheidssituatie. Zorg dat je goed bent voorbereid en zorgeloos op reis kunt.   

Reisvaccinaties Zuid-Afrika

Voor een reis naar Zuid-Afrika worden er geen verplichte reisvaccinaties vanuit de GGD geadviseerd. Maar zij raden wel een aantal aanbevolen en persoonsgebonden vaccinaties aan. 

Uitzondering: hoewel er in Zuid-Afrika geen gele koorts voor komt, is een vaccinatie tegen gele koorts verplicht indien je voorafgaand aan je reis uit een risicoland voor gele koorts komt.

Wat is gele koorts? 

Gele koorts is een virale ziekte die wordt overgedragen door geïnfecteerde muggen, voornamelijk van het geslacht Aedes en Haemagogus. De ziekte komt voornamelijk voor in tropische gebieden van Afrika en Zuid-Amerika. Het wordt veroorzaakt door het gelekoortsvirus, een flavivirus. 

Aanbevolen vaccinaties

De enige aanbevolen vaccinatie is DTP (Difterie, Tetanus en Polio). Deze is echter niet verplicht.

Wat is DTP?

DTP is de afkorting voor de ziekten Difterie, Tetanus en Polio. Als je alle kindervaccinaties uit het Rijksvaccinatieprogramma hebt gehad, dien je nog één herhalingsprik te halen om weer voor 10 jaar beschermd te zijn. Indien je niet alle kindervaccinaties hebt gehad, raadt de GGD een serie van drie prikken aan. Eén dosis van het vaccin kost circa €26,50 (onder voorbehoud van wijzigingen).

Het is mogelijk om een overzicht aan te vragen met een bewijs van je ontvangen kindervaccinaties.

Persoons- en reisgebonden vaccinaties

De volgende vaccinaties zijn afhankelijk van je persoonlijke gezondheidssituatie en je reisroute. 

• Hepatitus A (besmettelijke geelzucht)
• Hepatitis B (kan worden gecombineerd met Hepatitus A)
• BMR (bof, mazelen en rode hond)
• TBC (tuberculose)
• Rabiës 
• Gele koorts (zie boven)
• Schistosomiasis
• Muggen

Het zetten van reisvaccinaties is niet verplicht. Dus of je hier voor kiest is een persoonlijke afweging die alleen jij kan maken. Graag adviseren we je een afspraak in te plannen bij de GGD, je huisarts of een vaccinatiecentrum voor een advies specifiek voor jouw situatie. Het is belangrijk om de nodige voorzorgsmaatregelen te treffen, zodat je niet onverhoopt ziek wordt. 

Tips:

• Controleer of je zorgverzekering de kosten voor consulten vaccinaties dekt. Sommige zorgverzekeringen vergoeden deze kosten (deels), afhankelijk van je dekking.
• Neem het gele boekje mee naar je consult. Heb je nog geen geel boekje? Het gele boekje is op internet te bestellen (€10,95 onder voorbehoud van wijzigingen) en vaak ook verkrijgbaar tijdens het consult. In het gele boekje kunnen al je reisvaccinaties worden vastgelegd. 

Malaria in Zuid-Afrika

In beperkte delen van Zuid-Afrika komt malaria voor. Dit is voornamelijk in het Krugerpark en de omliggende gebieden. Ga je naar 1 van deze gebieden? Dan is het belangrijk om voorzorgsmaatregelen te treffen en het overwegen van malariapillen sterk wordt aanbevolen. 

Daarnaast geven we je graag de volgende adviezen mee:

• Gebruik malariapillen: Overleg met een arts of reizigerskliniek over welke malariaprofylaxe geschikt is voor jouw reis. Veelgebruikte opties zijn bijvoorbeeld Malarone, Lariam of Doxycycline.
• Beschermende kleding: Draag 's avonds en 's nachts bedekkende kleding, zoals lange broeken, shirts met lange mouwen en sokken.
• Muggenafweermiddel: Breng een muggenafweermiddel met DEET (minimaal 30%) aan op de onbedekte huid.
• Slaap onder een klamboe: Gebruik 's nachts een geïmpregneerde klamboe om jezelf tegen muggen te beschermen, vooral in gebieden waar geen airconditioning aanwezig is.
• Airco en ventilatie: Zet 's nachts de airco of ventilator aan. Muggen houden niet van kou en tocht.
• Vermijd geuren: Gebruik geen parfum, geurende deodorant of aftershave, omdat dit muggen kan aantrekken.
• Kies lichte kleding: Muggen voelen zich minder aangetrokken tot lichte kleuren, dus vermijd donkere kleding.
• Na je reis: blijf alert op malariasymptomen, zoals spierpijn, rillingen, hoofdpijn en koorts. Deze symptomen kunnen pas 7 dagen tot maanden na een muggenbeet optreden. Krijg je klachten? Zoek dan direct medische hulp. 

Aanvullende informatie

Malariamuggen steken voornamelijk tussen zonsondergang en zonsopgang. Het is daarom belangrijk om vooral in deze uren extra alert te zijn en de juiste beschermingsmaatregelen te nemen.

Tip: Bespreek je reisplannen ruim van tevoren met een arts, zodat je de juiste medicijnen en advies krijgt. Malaria kan levensbedreigend zijn, dus preventie is essentieel bij een bezoek aan Zuid-Afrika.

Consult inplannen 

Bij de GGD, je huisarts of een vaccinatiecentrum kun je een adviesgesprek inplannen voor je reis. Voorafgaand aan het consult vul je een vragenformulier in met informatie over je gezondheid en de reisroute. Tijdens het adviesgesprek wordt op basis van de ingevulde informatie een advies gegeven over eventuele aanbevolen reisvaccinaties. Naast advies over reisvaccinaties, worden ook andere handige gezondheidsadviezen gedeeld.

Ons advies is om het consult ruim op tijd in te plannen. Het gehele proces, van het maken van een afspraak tot aan het laten zetten van reisvaccinaties, kan enige tijd in beslag nemen. Voor een consult wordt tussen de €20,00 en €30,00 gerekend, voor een herhaalconsult circa €14,50 (onder voorbehoud van wijzigingen).